Kunstmatige beek zodat de barbeel niet verdwaalt
Aannemer Van den Biggelaar heeft in opdracht van het Waterschap Limburg en Rijkswaterstaat deze week een bijzonder project opgeleverd. Het gaat om een twee kilometer lange kunstmatige beek die dient als vispassage.
De vispassage ‘Verlengde Oude Maas’ ligt aan de oostzijde van de Molen- en Biltplas bij Stevensweert. ‘Dankzij deze vispassage verbetert de zwemroute voor vissen vanuit de Maas naar de Oude Maas’, zegt Arnold Jansen, dagelijks bestuurder van Waterschap Limburg. ‘Hierdoor kunnen ze de plekken waar ze zich voortplanten, beter bereiken.’
Wateroverlast
Om de vissen te helpen, legden het waterschap en Rijkswaterstaat een compleet nieuwe beek aan in het natuurgebied langs de Molen- en Biltplas. De werkzaamheden startten begin dit jaar. Dit gebeurde in nauwe samenspraak met Natuurmonumenten, eigenaar en beheerder van het gebied. Volgens de oorspronkelijke planning zouden de werkzaamheden starten in september 2021 en een half jaar duren. Onder meer door noodzakelijke aanpassingen in het ontwerp vanwege de wateroverlast in juli 2021, kon de aannemer pas later beginnen.
Lokstroom
De nieuwe vispassage komt uit in de Molenplas, die is verbonden met de Biltplas. Vanuit de Biltplas is er een verbinding met de Maas. Deze twee plassen waren moeilijk te passeren voor vissen, met name voor de kopvoorn en de barbeel. Deze twee bekende soorten riviervissen willen vanuit de Maas door de twee plassen en door de Oude Maas, richting de Geleenbeek zwemmen om zich voort te planten. Ze voelen normaal aan de stroming van het water welke kant ze op moeten, de zogenoemde lokstroom. Dit ging nu niet goed doordat er weinig stroming in de plassen was. Hierdoor voelden de vissen niet welke richting ze op moesten zwemmen en konden ze de ingang van de Oude Maas niet altijd vinden. De dieren raakten als het ware verdwaald.
Omdat de vispassage in het stroomgebied van de Maas ligt, zorgt het Maaswater bij hoge afvoeren voor de nodige kracht. Daarom is bij de aanleg gebruik gemaakt van stalen platen en damwanden om uitholling of wegspoeling te voorkomen. Die constructies zorgen dus voor extra stevigheid én zekerheid.
Kaderrichtlijn
De ‘Verlengde Oude Maas’ voldoet nu ook aan de kwaliteitseisen van de Kaderrichtlijn Water (KRW). Het doel van de KRW is het oppervlaktewater in Europa in goede toestand terug te brengen. Dit betekent onder meer dat rivieren en beken weer een geschikt leefgebied moeten zijn voor planten en dieren die er thuishoren. De verbetermaatregelen hiervoor moeten uiterlijk in 2027 zijn uitgevoerd.