Infrabouwer Van Gelder gelooft in duurzaamheid en investeert er ook fors in. Maar de realiteit wordt daarbij niet uit het oog verloren, vertelt directeur van de Civiel-divisie Leendert Ripping in gesprek met Infrasite. “Rendement en continuïteit zijn immers ook belangrijk.” Ripping gaat verder onder meer in op werken met uitstootvrij materieel, de rol van medewerkers en opdrachtgevers in verduurzaming en waarom het ook gewoon leuk is met dit thema bezig te zijn.

Waarom zet van Gelder zo sterk in op duurzaamheid?

“Het behoud van onze planeet is een steeds belangrijker maatschappelijk thema. Daar willen we als familiebedrijf graag aan bijdragen en we willen ons ermee onderscheiden in de markt. We geloven echt in duurzaamheid. We investeren erin en we en willen er duidelijke stappen in zetten. En dat gaat niet alleen over zaken als uitstootvrij werken, maar ook over circulair bouwen, sociale betrokkenheid en kennisontwikkeling.”

Is het een uitdaging om medewerkers en opdrachtgevers hierin mee te krijgen?

“Veel van onze medewerkers vragen juist zelf om verduurzaming, net als steeds meer opdrachtgevers. Daar gaan wij serieus mee om en eigenlijk gaat het hele bedrijf daar in mee. We praten er veel over met elkaar en met opdrachtgevers en we laten zien welke stappen we zetten. Zo ontwikkelen we dashboards die laten zien wat de impact is van bepaalde keuzes op het gebied van duurzaamheid, veiligheid, onderhoud en beleving op een project. Het inzicht dat dit oplevert, zorgt voor meer draagvlak om duurzame keuzes te maken binnen de mogelijkheden die er per project zijn.”

Minder faalkosten en lege kilometers

En hoe staan de onderaannemers waar Van Gelder mee werkt in dit hele verhaal?

“Met hen praten we vooral over investeren in verduurzaming en wat zij van ons nodig hebben om dat te kunnen doen. Denk dan aan garanties op het gebied van werkgelegenheid of omzet. Er valt verder nog heel veel te winnen in planningen beter op elkaar afstemmen, faalkosten terug te dringen en minder lege kilometers maken. Door dat proces te verbeteren kun je al een gigantische slag in de verduurzaming maken.”

Het artikel gaat verder onder de foto

Die stappen die jullie zetten, lijken ook branchebreed steeds meer gezet te worden. Heeft het niet te lang geduurd voor dit echt op gang kwam?

“Nee, want er is al heel veel verduurzaamd met infrastructuur, met name op het vlak van circulariteit en hergebruik. Maar dat was wel prijsgedreven. Er werd geïnnoveerd om op kostenniveau het verschil te maken. Dat speelt nu nog steeds mee, maar het gaat ook over maatschappelijke meerwaarde. In het verleden hadden we dat aspect niet altijd even scherp in het oog. Maar intussen zijn we met zijn allen wel wakker geschud over de noodzaak om de ecologische balans en de natuur te herstellen.”

Meteen emissievrij of eerst een tussenstap?

Emissievrij materieel inzetten is goede mogelijkheid om als infrabedrijf te verduurzamen. Maar het is nog erg duur en niet bepaald volop beschikbaar. Beperkt dat de kansen?

“Dat is een onderwerp waar je goed over moet blijven nadenken. We willen graag verduurzamen, maar rendement en continuïteit zijn eveneens belangrijk. Nu ineens al ons materieel emissieloos maken, dat is niet haalbaar of verstandig. Dus als we moeten vervangen, stellen we de vraag: kunnen we meteen naar emissievrij of moeten we nog een tussenstap zetten? In dat laatste geval investeren we in materieel met de schoonst mogelijke verbrandingsmotoren. Verduurzamen staat hoog op onze agenda maar het moet wel in het juiste tempo gebeuren.”

Toch zijn er obstakels te bedenken die buiten jullie macht liggen, zoals een elektriciteitsnet dat er geen nieuwe aansluitingen bij kan hebben.

“Soms is zo’n aansluiting niet of met veel vertraging te krijgen. Maar op veel plekken kan het wel en daar moet je mee werken. Daarom hebben we vijf elektrische vrachtwagens: een voor elk van de vier regio’s en één die waar nodig wordt ingezet. Dat werkt in de huidige situatie prima. En ik ben ervan overtuigd dat we met elkaar gaan innoveren als de problemen groot genoeg zijn. Er is veel stroom uit zonne- en windparken die niet kan worden teruggeleverd aan het net. Misschien is het dan wel een oplossing om accupakketten op die parken te laden en ze van daaruit naar bouwlocaties te distribueren. Je ziet daar al initiatieven in ontstaan. Dat lost zeker het hele probleem niet op, maar het is weer een stap die andere dingen in beweging zet.”

Het artikel gaat verder onder de foto

Onder de paraplu van het Living Lab proberen jullie duurzame ontwikkelingen uit. Waar gaat het dan concreet om?

“Het draait vooral om uitvinden wat er allemaal komt kijken bij écht emissievrij werken. Zoals gezegd heb je niet zomaar een stroomaansluiting voor elektrisch materieel op een bouwlocatie. Wij hebben een bepaald project emissievrij uitgevoerd, maar we moesten de elektrische vrachtwagen wel vaak buiten het projectgebied opladen met een dieselaggregaat. Het kan dus uitstootvrij op de plek waar het moet, maar in laadinfrastructuur valt er nog veel te winnen. Ook leren we veel over productieverlies. Een machine op diesel gaat altijd door, maar hoe krijg je accupakketten voor elektrisch materieel op de bouwplaats? Met het Living Lab lopen we tegen al dat soort zaken aan en bedenken we er met de betrokken partijen oplossingen voor.”

Gigantische investeringen

Wat is tot nu toe de meest bijzondere duurzame prestatie die Van Gelder heeft geleverd?

“In Tiel hebben we samen met onze partners de duurzaamste asfaltcentrale van Nederland gebouwd en ook in Nijkerk komt er één. Dat zijn gigantische investeringen en we zijn er trots op dat we een groot deel van ons rendement besteden aan het verduurzamen van ons bedrijf en daarmee de planeet. Dat geldt eveneens voor de al besproken dashboards: die maken het duurzaamheidsverhaal tastbaar en bespreekbaar. Daarnaast is het mooi dat we intussen aan ons derde volledig emissievrije project bezig zijn.”

Alles bij elkaar genomen: is verduurzamen moeilijk?

“Het gaat allemaal echt niet vanzelf en het vraagt van alle betrokkenen iets extra’s. Je doet dingen anders, ze duren soms langer dan normaal en het kan gebeuren dat het werk opeens stilligt omdat het materieel eerst weer moet worden opgeladen. Op alle dingen die we doen en gaan doen ben ik trots omdat ze ons verder brengen. En het is allemaal ook nog eens heel erg leuk om te doen, want je onderneemt op iets waar je oprecht in gelooft.”